Wysoki kontrast
Menu

Strona - archiwum Koalicji Masz Głos, Masz Wybór

Protest wyborczy

Protest wyborczy ikona

Co to jest protest wyborczy?

To skarga przeciwko ważności wyborów, ważności wyborów w okręgu lub przeciwko wyborowi określonej osoby.

Protest może być wniesiony wyłącznie z powodów wskazanych w Kodeksie wyborczym.

Są nimi:

1) dopuszczenie się przestępstwa przeciwko wyborom określonego w  rozdziale XXXI Kodeksu karnego – tj. nadużycia wyborczego (np. fałszowanie spisów wyborców, odstępowania lub kupowanie kart do głosowania od innych wyborców), przeszkadzania w wyborach (np. przy głosowaniu, liczeniu głosów i sporządzaniu dokumentacji wyborczej), naruszenia swobody lub tajności głosowania, korupcji wyborczej – mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów;

2) naruszenie przepisów Kodeksu wyborczego dotyczących głosowania lub ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.

Kto może wnieść protest wyborczy?

Uprawnieni do wniesienia protestu wyborczego są wyborcy, których nazwiska w dniu wyborów były umieszczone w spisie wyborców w jednym z obwodów głosowania, a także przewodniczący właściwej komisji wyborczej (obwodowej lub okręgowej) oraz pełnomocnik wyborczy komitetu wyborczego startującego w wyborach.

Gdzie i kiedy wnosi się protest?

Protest przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wnosi się na piśmie – osobiście lub za pośrednictwem poczty – do Sądu Najwyższego nie później niż w ciągu 3 dni od dnia podania wyników wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą.

Jak powinien wyglądać protest wyborczy?

Wnoszący protest musi sformułować zarzuty oraz przedstawić lub wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty. Oznacza to, że w piśmie skierowanym do sądu należy wymienić konkretny zarzut (lub zarzuty) nawiązujący do wskazanych w Kodeksie wyborczym powodów (np. Jan Kowalski członek obwodowej komisji wyborczej nr … w … podczas swojego dyżuru w dniu głosowania w godz. od … do … dopisywał na czystych kartach do głosowania znaki „x” przy nazwisku kandydata… przez co dopuścił się przestępstwa przeciwko wyborom z art. 248 pkt 3 Kodeksu karnego polegającego na przerabianiu kart do głosowania będącymi dokumentami z wyborów) oraz przedstawić konkretne dowody potwierdzające lub przynajmniej wysoce uprawdopodobniając sformułowane zarzuty.

Co może być dowodem popierającym zarzuty?

Dowodem może być: dowód z przesłuchania strony (czyli zeznania wnoszącego pozew), zeznanie naocznego świadka lub świadków, zdjęcie lub nagranie, dokument wyborczy lub jego kopia, oficjalny zarzut wniesiony do protokołu głosowania przez członka komisji lub męża zaufania, informacja o postępowaniu prowadzonym przez organy ścigania w sprawie przestępstwa przeciwko wyborom, doniesienie medialne itp. Trzeba pamiętać, że zgodnie z ogólnymi zasadami postępowania sądowego ciężar udowodnienia zarzutu spoczywa na osobie, która taki zarzut podnosi. Natomiast sąd zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów sąd indywidualnie waży znaczenie poszczególnych dowodów i w realiach danej sprawy postanawia, którym dowodom dać wiarę, a którym dowodom odmówić wiarygodności całkowicie lub częściowo. Oznacza to, że sąd nie jest skrępowany żadnymi formalnymi regułami dotyczącymi ustawowego wskazania jak ma oceniać dowody tj. nie istnieje w procesie żaden dowód „mocniejszy” ani „słabszy”, albowiem wszystkie dowody z założenia są takie same, a ich indywidualnej oceny (w ramach konkretnej sprawy) dokonuje sąd.